Pytania do wykorzystania w dyskusji po projekcji filmu “Tacy jak Wy” (Just Like You):
Czy autyzm "widać"?
Brooke
Niektóre dzieci z autyzmem niczym się nie wyróżniają a autyzm wpływa jedynie na to, jak się zachowują i porozumiewają w określonych sytuacjach.
Tanner
Ale u niektórych dzieci autyzm wpływa na to jak się zachowują i komunikują przez cały czas.
Addison
Czasami autyzm wpływa na dzieci w tak dużym stopniu, że nie mogą kontrolować swojego ciała, ani porozumiewać się mową… tak jak mój brat.
Co powoduje autyzm?
Trent Green
Nie wiadomo dlaczego dzieci mają autyzm. Naukowcy i lekarze cały czas poszukują odpowiedzi na to pytanie. Wiemy na pewno, że autyzm wpływa na funkcjonowanie mózgu i ciała. U dzieci z autyzmem zmysły, procesy myślowe, komunikacja i ruchy ciała działają inaczej. To sprawia, że postrzegają świat w bardzo nietypowy sposób.
Jak autyzm wpływa na odbiór świata?
Trent Green
Autyzm wpływa na to, jak dzieci postrzegają świat i odbierają zmysły. Sytuacje, które wydają się zupełnie normalne dla większości osób mogą być wyjątkowo bolesne dla dzieci z autyzmem.
Jakie trudności z odbiorem zmysłów może mieć osoba z autyzmem?
Addison
Autyzm powoduje, że światło może oślepiać dzieci i wywoływać u nich bóle głowy.
Brooke
Czasami dzieci widzą dwa obrazy zamiast jednego. Tak jakby wasze oczy się nieustannie zbiegały.
Addison
Oczy Christiana nie komunikują się z jego mózgiem w ten sam sposób, jak moje. Nawet jeśli jego oczy widziały wcześniej lody, nie mówią jego mózgowi jak wyglądają lody. Kiedy widzi je ponownie, nie pamięta co to takiego, ale jego inne zmysły pamiętają. Dlatego może je rozpoznać po zapachu albo po smaku. Ale nie może ich rozpoznać po wyglądzie. To przypomina trochę odgadywanie czym coś jest z zamkniętymi oczami. Jedyną metodą jest dotykanie, smakowanie albo wąchanie. To dlatego Christian wkłada rzeczy do ust. Albo wiele razy dotyka te same przedmioty. Po prostu zgaduje czym są.
Austin
Autyzm wpływa na to jak słyszę różne rzeczy. Mój mózg nie potrafi ignorować hałasu.
Morgan
Czasami trudno jest mi wysiedzieć w klasie bo słyszę wszystko. Wszystko jednocześnie. I to powoduje, że trudno mi się skoncentrować. Własny głos mnie uspokaja, więc zaczynam coś nucić lub kołysać się do tyłu i do przodu. To mi pomaga.
Austin
Autyzm zmienia to jak odbieram zapach i smak różnych rzeczy.
Alison
Christian jest bardzo wrażliwy na niektóre produkty. Dlatego na przyjęcia przynosi swoje bezglutenowe przekąski.
Morgan
Autyzm wpływa na to jak czuję niektóre rzeczy. Są ubrania, które bardzo drażnią mi skórę.
Austin
Ciasne ubrania wywołują u mnie klaustrofobię. Czuję się jakbym nosił kaftan bezpieczeństwa.
Co pomaga osobom z autyzmem w trudnych sytuacjach?
Austin
Więc mogę kołysać się w przód i w tył, nucić, machać rękami…
Morgan
To sprawia, że mam ochotę pobiec do toalety, walnąć głową, zatkać uszy rękami i zamknąć oczy.
Addison
Christian chce tylko żeby to się skończyło.
Austin
Rutyna mnie uspokaja.
Tanner
Innym sposobem na poradzenie sobie jest otaczanie się znajomymi przedmiotami.
 
Czym różni się myślenie osób z autyzmem?
Trent Green
Dzieci z autyzmem odbierają świat inaczej. Niektóre dzieci myślą obrazami, inne widzą tylko wzory, a jeszcze inne zapamiętują fakty dotyczące konkretnych tematów.
Brooke
Mózg Morgan widzi wszystko w obrazach. To tak jakby wyszukiwała w przeglądarce Google wyłącznie grafikę. Ale ma pamięć fotograficzną.
Tanner
Mózg Austina widzi tylko wzory. To jakby wyszukiwać coś w przeglądarce Google. Kiedy się czegoś szuka, widzi się jedynie grupy liter. Ta umiejętność powoduje, że jest niesamowicie dobry z matematyki.
Jakie trudności z komunikacją mają osoby z autyzmem?
Brooke
Morgan nie wychwytuje ironii, wyrazów twarzy albo intonacji.
Trent Green
Kolejną z różnic w postrzeganiu świata przez dzieci z autyzmem jest nie wychwytywanie sarkazmów i branie wszystkiego dosłownie.
Brooke
Jeśli powiedziałabym Morgan „połamania nóg”, zrozumiałaby dosłownie, że życzę jej, żeby złamała nogę. Więc nie mówię tak. Mówię po prostu „powodzenia”.
Morgan
Potrafię mówić tylko wprost. Przynajmniej moi znajomi wiedzą, ze mówię im prawdę.
Trent Green
Rozumiem, że Austin zawsze mówi to co myśli. Nie przepuszcza słów przez tzw. filtry społeczne.
Addison
Christian nie komunikuje się używając mowy, ale wszystko rozumie. Christian uczy się porozumiewać w inny sposób. Używając obrazków lub swojego iPad’a.
Czy osoby z autyzmem wolą być same?
Addison
Christian czasami lubi być sam. Ale przez większość czasu uwielbia być pośród ludzi. Nawet jeśli nie potrafi z nimi rozmawiać.
Austin
Uwielbiam spędzać czas z przyjaciółmi,
Morgan
Przyjaciele są dla mnie naprawdę ważni.
Jak zaprzyjaźnić się z osobą z autyzmem?
Austin
Po prostu traktujcie mnie jak każde inne dziecko. Czasami potrzebuję pomocy i poproszę Was o nią.
Addison
A jeśli, jak każde inne dziecko, zachowują się w sposób, który wam nie odpowiada, poproście ich żeby przestali. Lub poproście nauczyciela, żeby pomógł wam zrozumieć co się dzieje z Waszym przyjacielem.
Morgan
Proszę pamiętajcie, że dzieci z autyzmem nie chcą zranić Waszych uczuć, ani wprawić w zakłopotanie.
Austin
Nie wiem, czy coś co robię drażni Tannera lub go obraża. Dlatego lubię kiedy mi o tym mówi. To pomaga mi się uczyć. Lubię kiedy Tanner zaprasza mnie do siebie, żeby grać w gry wideo.
Addison
I tak jak każde inne dzieci, dzieci z autyzmem chcą być akceptowane. Christian uwielbia dostawać zaproszenia na przyjęcia.
Jak pomóc osobie z autyzmem?
Morgan
Lubię kiedy Brook pomaga mi się uspokoić.
Brooke
Mamy specjalny znak. Po prostu się wycisz.
Austin
Zrozumiem was lepiej, kiedy będziecie mówić wolniej i wyraźnie. I proszę, poczekajcie aż skończę mówić. Czasami powiedzenie czegoś zajmuje mi chwilę.
Morgan
Wszystko wizualizuję, dlatego łatwiej jest mi zrozumieć jeśli mi coś napiszecie albo rozrysujecie.
Tanner
Zapytajcie swojego przyjaciela z autyzmem o rzeczy, na które jest wrażliwy, żeby pomóc mu ich unikać.
Morgan
Nie lubię kiedy ludzie używają słów typu “idiota/głupek/niedorozwój”. Nawet jeśli używają go w odniesieniu do sytuacji albo siebie. Jest mi przykro.
Tanner
I gdy widzicie, że ktoś źle się zachowuje, nie bójcie się stanąć w obronie waszego przyjaciela z autyzmem.
Brooke
Nauczcie tę osobę czegoś o autyzmie.